五代史宦官传序原文翻译赏析

　　自古宦者乱人之国，原文其源深于女祸 。翻译女，赏析色罢了，代史宦者之害
 ，宦官非一端也。传序

　　盖其用事也近而习，原文其为心也专而忍。翻译能以小善中人之意，赏析小信固人之心，代史使人主必信而亲之 。宦官待其已信 ，传序然后惧以祸福而操纵之。虽有忠臣、硕士列于朝廷
，而人主认为去己疏远，不若起居饮食 、前后左右之亲可恃也 。故前后左右者日益亲 ，而忠臣 、硕士日益疏，而人主之势日益孤 。势孤，则惧祸之心日益切
，而操纵者日益牢。安危出其喜怒，祸殃伏于帷闼，则向之所谓可恃者，乃所认为患也。患已深而觉之 ，欲与疏远之臣图左右之接近，缓之则养祸而益深，急之则挟人主认为质。虽有圣智 ，不能与谋。谋之而不行为 ，为之而不行成，至其甚，则俱伤而两败。故其大者亡国  ，其次亡身，而使奸豪得借认为资而起 ，至抉其品种，尽杀以快全国之心然后已。此前史所载宦者之祸常如此者，非一世也 。

　　夫为人主者，非欲养祸于内而疏忠臣 、硕士于外，盖其渐积而势使之然也 。夫女色之惑，不幸而不悟，而祸斯及矣 。使其一悟 ，捽而去之可也 。宦者之为祸，虽欲悔悟 ，而势有不得而去也，唐昭宗之事是已 。故曰“深于女祸者”，谓此也 。可不戒哉？

　　zì gǔ huàn zhě luàn rén zhī guó  ，qí yuán shēn yú nǚ huò
。nǚ ，sè ér yǐ ，huàn zhě zhī hài ，fēi yī duān yě 。

　　gài qí yòng shì yě jìn ér xí ，qí wéi xīn yě zhuān ér rěn 。néng yǐ xiǎo shàn zhōng rén zhī yì 
，xiǎo xìn gù rén zhī xīn ，shǐ rén zhǔ bì xìn ér qīn zhī  。dài qí yǐ xìn ，rán hòu jù yǐ huò fú ér bǎ chí zhī  。suī yǒu zhōng chén 、shuò shì liè yú cháo tíng  ，ér rén zhǔ yǐ wéi qù jǐ shū yuǎn ，bú ruò qǐ jū yǐn shí 、qián hòu zuǒ yòu zhī qīn kě shì yě 。gù qián hòu zuǒ yòu zhě rì yì qīn ，ér zhōng chén 、shuò shì rì yì shū ，ér rén zhǔ zhī shì rì yì gū
。shì gū ，zé jù huò zhī xīn rì yì qiē  ，ér bǎ chí zhě rì yì láo  。ān wēi chū qí xǐ nù ，huò huàn fú yú wéi tà  ，zé xiàng zhī suǒ wèi kě shì zhě ，nǎi suǒ yǐ wéi huàn yě  。huàn yǐ shēn ér jiào zhī  
，yù yǔ shū yuǎn zhī chén tú zuǒ yòu zhī qīn jìn ，huǎn zhī zé yǎng huò ér yì shēn ，jí zhī zé jiā rén zhǔ yǐ wéi zhì 。suī yǒu shèng zhì  ，bú néng yǔ móu 。móu zhī ér bú kě wéi ，wéi zhī ér bú kě chéng ，zhì qí shèn ，zé jù shāng ér liǎng bài  。gù qí dà zhě wáng guó 
，qí cì wáng shēn ，ér shǐ jiān háo dé jiè yǐ wéi zī ér qǐ  ，zhì jué qí zhǒng lèi ，jìn shā yǐ kuài tiān xià zhī xīn ér hòu yǐ  。cǐ qián shǐ suǒ zǎi huàn zhě zhī huò cháng rú cǐ zhě ，fēi yī shì yě  。

　　fū wéi rén zhǔ zhě  ，fēi yù yǎng huò yú nèi ér shū zhōng chén 、shuò shì yú wài ，gài qí jiàn jī ér shì shǐ zhī rán yě 。fū nǚ sè zhī huò ，bú xìng ér bú wù 
，ér huò sī jí yǐ  。shǐ qí yī wù ，zuó ér qù zhī kě yě 。huàn zhě zhī wéi huò  ，suī yù huǐ wù ，ér shì yǒu bú dé ér qù yě ，táng zhāo zōng zhī shì shì yǐ  。gù yuē “shēn yú nǚ huò zhě ” ，wèi cǐ yě  。kě bú jiè zāi  ？